PARA SEKTÖR/ MERVE YILMAZ GERGİN Kahramanmaraş merkezli depremlerin arkasından yıkımla beraber gerekseme sayısı da artıyor. Evimizin bir parçası olan mobilyalar ise mühim ürünler içinde içeriyor. Türkiye bir zelzele ülkesi. Bu sebeple yaşam alanlarımızı dekore ederken zelzele ve benzeri afetlere karşı bazı güvenlik önlemlerini de almak gerekiyor. Doğal ilkin zelzele güvenliği için ev ve iş yerlerinin güvenli ve sağlam iskeletler üstüne oturtulması, sonrasında iç mekân mobilyalarının depreme gore dizayn edilmesi ehemmiyet arz ediyor. Bilhassa pandemi ile ortaya çıkan minimalist seçimi mobilyaların önemi depremde de ön plana çıkmış durumda. Barınma mevzusunda güvenlik endişesi yaşayan pek oldukça şahıs, daha oldukça bu eşyalara yönelecek benzer biçimde görünüyor. Mobilya üreticileri ise şu sıralar üretim kapasitelerinin mühim kısımlarını zelzele bölgelerine ayırdıklarını söylüyor. Bellona Genel Müdürü Mustafa Karamemiş, “Zelzele bölgesindeki tüketicilerin hızla şehirleri boşaltmasının satışları negatif etkilediğini söyleyerek, yaşamın normale dönmesiyle beraber düğün ve ev yenileme sezonunda sektörün yaşamış olduğu olumsuzlukların düzelmeye başlayacağını söylüyor. Mondihome Genel Müdürü Cüneyt Ocak da üretim planlamalarında zelzele bölgesi için hazırlanan ürünleri öncelikli hale getirdiklerini söyleyerek bilhassa kullanıma uygun oturma grupları, kanepe, yatak ve baza ürünlerinin üretimine öncelik verdiklerini dile getiriyor. Asortie Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Murat Erat, mobilya sektörünün daha minimal ürünlerin tasarımına yöneleceğini düşündüğünü, Weltew Home Yönetim Kurulu Üyesi ve Pazarlama Müdürü Davut Bahri Balcı ise üretimde zelzele esnasında ürünlerin durağan(durgun) durmasını sağlayacak duvara monte edilen mobilyalara ağırlık vermeye başladıklarını dile getiriyor. Siesta Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Işıldar, tüm ihracatçılar için de yeni bir devrin başlayacağını ifade ederken Habif Mimarlık – Partner/Mimarı Davet Kaan Çetin ise zelzele bölgeleri için hususi üretimlerin ele alınması icap ettiğini hatırlatıyor.

“MİNİMAL ÜRÜNLER ÜRETİYORUZ”

Mobilya pazarında yüzde 10’luk paya haiz Bellona, 2022 senesinde cirosunu yüzde 85 artırmış. 2023’te ise bu rakamı yüzde 89’a çıkarmayı hedefliyor. Geçen yıl gerçekleşen 27 milyon dolarlık ihracat rakamı ise 2023’te 31 milyon dolarlık ihracat hedeflediklerinin altını çizen Bellona Genel Müdürü Mustafa Karamemiş, “Zelzele felaketinin arkasından üretim bandlarının desteğe kanalize edilmesi ve bölgedeki tüketicilerin hızla şehirleri boşaltması termin ve satışları negatif etkiledi. Başka şehirlere yerleşen tüketicilerin ihtiyaçlarının karşılanması ve yaşamın normale dönmesiyle beraber düğün ve ev yenileme sezonuna girişle beraber zelzele ile sektörün yaşamış olduğu olumsuzluklar düzelmeye başlayacaktır” diyor. Bellona, şu anda üretimin ortalama yüzde 10 kapasitesini zelzele bölgesine ayırmış. Karamemiş, anlık gelen siparişlere gore de kapasite artışına gidebileceklerini söylüyor ve üretimde depremzedelere yönelik bilhassa oldukça büyük ebatlarda olmayan minimal, ergonomik ve fonksiyonel özellikleri içinde barındıran kolay ulaşılabilecek ürünlerin üretimini artırdıklarını vurguluyor. İş dünyasından da talepler geldiğini ifade eden Karamemiş, talepleri zelzele bölgelerine toplu ulaştırmak adına zelzele paket ürünleri oluşturduklarını söyleyerek, “Bellona markası olarak zelzele yardımlaşma seferberliği adı altında, parasız teslimat ve indirimli olarak satışa sunduğumuz ürünlerden Bellona olarak ticari bir kazancımız bulunmamaktadır” diyor. İnternet alışverişlerinde de yüzde 50’ye varan indirim kampanyası başlattıklarını söyleyen Karamemiş, ek olarak aksiyon indirimleri ile de yeni kampanyalarını devreye aldıklarının altını çiziyor.

İŞ DÜNYASINDAN GELEN TALEPLER DE VAR

Geçen yıl yüzde 100’ün üstünde bir gelişme gerçekleştiren Mondihome, bu yıl da yüzde 100 büyüyerek yılı kapatmayı hedefliyor. 2022’de ihracatını yüzde 11 artışla 4,5 milyon dolara taşıyan şirket, 2023 sonunda ise yüzde 31 artırarak 6 milyon dolar olarak gerçekleştirmeyi planlıyor. Firmanın ithalat rakamı 900 bin dolar. Şirket, üretim planlamalarında zelzele bölgesi için hazırlanan ürünleri öncelikli hale getirmiş. Bu doğrultuda siparişleri karşılamak adına ek mesailer de yaparak talepleri en iyi şekilde karşılamaya çalışıyor. Mondihome Genel Müdürü Cüneyt Ocak, “Depremin arkasından ortaya çıkan gereksinimler, aslına bakarsan bizi bu alanda planlama yaparak süratli bir halde seri üretime başlamamıza niçin oldu. Bu ürünlerin tasarımdan ziyade ihtiyaçlara yönelik daha minimal ve fonksiyonel ürünler bulunduğunu söyleyebiliriz” diyor. Değişik sektörlerden ürün talebi aldıklarının da altını çizen Ocak, bilhassa konteyner şehir kuran iş dünyası insanlarının taleplerini hızla karşılamaya çalıştıklarını da sözlerine ekliyor. Ocak, zelzele bölgelerine yardım yapmak isteyen tüketicilere ise hususi indirimler yaptıklarını hatırlatarak,” “Web sitemiz vesilesiyle zelzele bölgesine gönderilecek olan ürünlerimizi hiçbir kar amacı gütmeden AFAD koordinasyonuyla depremzedelere parasız ulaştırıyoruz” diyor.

DUVARA MONTE MOBİLYA ÜRETİMİ ARTACAK

Weltew Home olarak mobilya pazarında ilk yedi marka içinde yer aldıklarını iddia eden Weltew Home Yönetim Kurulu Üyesi ve Pazarlama Müdürü Davut Bahri Balcı da geçen yıl gelişme performanslarının yüzde 110 bulunduğunu, bu yıl ise yüzde 100 büyümeyi hedeflediklerini söylüyor. Şirket geçen yılı ise 22 milyon dolarlık ihracatla kapatmış. Bu yıl 28 milyon dolara çıkardıklarının altını çizen Balcı, “Geçen yıl dolar bazlı ihracatımız yüzde 30-35 civarındaydı. Bu yıl ise geçen seneki hedefimizle aynı doğrultuda dolar bazlı ihracatımızı yüzde 30 artırmayı hedefliyoruz” diyor. Şirket, depremin yaşandığı ilk günlerde üretim kapasitelerinin yarısını zelzele bölgesine ayırmış ve bir buçuk hafta süresince yatak üretimi yapmış. Üretimden çıkan minder yatakları bölgeye gönderdiklerini dile getiren Balcı, zelzele sonrası talep olabileceğini öngördükleri tasarım ve fonksiyonellikte yeni çıkan ürünler hazırladıklarını da söylüyor. Balcı, depremler sonrasında ilk olarak yatak baza başlık, soft ve tekstil üretiminde kapasitelerini artırdıklarını da ekliyor. Yaşanılan depremin ev içinde kullanılacak mobilya ve türevlerinin tasarımlarına yeni bir yön vereceği görüşünde olan Balcı, şirket olarak üretimde zelzele esnasında ürünlerin durağan(durgun) durmasını sağlayacak duvara monte mobilyalara ağırlık vermeye başladıklarının altını çiziyor. Şirket, talep ve ihtiyaca yönelik olarak fonksiyonel minimal ölçülerde mobilya ürünleri tasarlamayı da planlıyor. Weltew Home, normalleşme sürecine kadar da bayilerinde bölgesel ticari destek sağlayarak aksiyon almaya devam etmeyi hedefliyor.

DEPREMZEDELERE ÖZEL KAMPANYA

58 ülkeye mobilya ve dekorasyon ürünleri ve mimari hizmetler alanında ihracat meydana getiren Asortie Mobilya geçen yılı yüzde 15 gelişme ile kapatmış. Bu yıl gelişme hedeflerinin yüzde 23 bulunduğunu dile getiren Asortie Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Murat Erat, bu büyümedeki en etkili itici gücün ihracat kapasitesinin artması ve yeni pazarların bulunmasından kaynaklandığını söylüyor. Depremde Hatay’da bulunan üretim tesislerinin tamamen çöktüğünü ifade eden Erat; Hatay, Kahramanmaraş ve Gaziantep’in mobilya sektörü açısından oldukça mühim endüstri kentleri bulunduğunun bilgisini paylaşıyor. Zelzele bölgelerinden acil ihtiyaçlı ürün listeleri içinde yatak, karyola, dolap ve kanepe olduğu görülüyor. Asortie Mobilya da depremden etkilenmiş bir şirket olarak zelzele bölgelerine yardım göndermiş ve şu anda da göndermeye devam ediyor. Ankara’da bulunan üretim tesisinden zelzele bölgesine karyola ve giyim dolapları üretmeye başlamışlar. Bunların yanı sıra yatak üreten öteki firmalardan yatak satın alarak zelzele bölgesinde kurulan çadır ve konteyner kentlerine dağıttıklarını da söyleyen Erat, bir TIR çarşaf ve nevresim ekibi da gönderdiklerini dile getiriyor. Zelzele bölgesinde yapılacak kalıcı konutlarda daha minimal ve fonksiyonel mobilyaların kullanılacağını sözlerine ekleyen Erat, kendilerinin klasik lüks mobilya alanında etkinlik gösterdiğini belirterek, “Bu anlamda zelzele bölgesinde yapılacak kalıcı konutlarda daha minimal ve fonksiyonel mobilyalar kullanılacaktır. Bu mevzu bizim etkinlik mevzumuz değil fakat mobilya sektörünün daha minimal ürünlerin tasarımına yöneleceğini düşünüyorum” diyor. Son olarak Asortie Mobilya olarak depremden etkilenenler için hususi indirimler yada hususi kampanyalar yapacaklarını da kaydeden Erat, “Şimdiden ne kadar indirim yapacağımızı yada iyi mi kampanyalar yapacağımızı söylemek zor. Örnek teşkil etmesi açısından Yalova-Düzce depremlerinde satışlarımızdan yüzde 18 KDV almamış ver ek olarak ilave yüzde 20 indirim yapmıştık. Şu demek oluyor ki averaj zelzele bölgesindeki tüketicilerimize yüzde 40’a yakın oldukça hususi bir indirim yapmıştık. Bunun yanında zelzele bölgesi dışındaki müşterilerimize ürün satışı yaptığımızda eski ürünlerini evlerinden alıp, onları tekrardan boyayı ve yeniledikten sonrasında zelzele bölgesindeki gerekseme sahiplerine göndermiştik. Bu depremde de aynı etkinlikleri, kim bilir daha fazlasını yapabiliriz.”

“TALEPLERE HIZLICA YANIT VERİYORUZ”

Siesta Mobilya, 100’ü aşkın ülkede 500 satış noktasına ulaşmış durumda. Senelik 2 milyon tane olan üretim hacmini bu yıl daha da artırmayı hedefleyen şirket, 2022 yılsonunda 1 milyar TL ciro yapmış. Bu yıl ki gelişme hedefleri ise tüm negatif durumlara karşın önceki yıla oranla yüzde 10 büyümek. İhracatta yeni pazar olarak Cenup ABD’ya yoğunlaştıklarının altını çizen Siesta Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Işıldar, tüm ihracatçılar içinde yeni bir devrin başlayacağını söylüyor. Siesta Mobilya, kapasitelerinin mühim bir kısmını da zelzele bölgesine ayırmış. Bilhassa zelzele bölgelerinden gelen iskemle ve masa benzer biçimde taleplere, süratli bir halde cevap vermeye çalışıyor. Sürecin başından itibaren AHBAP derneği ile koordinasyon halinde olduklarını ifade eden Işıldar, “Derneğin her türlü talebine ivedilikle yanıt veriyoruz. Birçok hususi kurum ve kuruluşun düzenlemiş olduğu bağış kampanyasına ikimiz de iskemle ve masa benzer biçimde ürün desteklerimizle dahil oluyor, prosedüre gore bedelsiz ya da maliyetine olacak şekilde ürün tedariki gerçekleştiriyoruz” diyor. Işıldar, pandemiyle beraber yaşamımıza giren minimalizm tesirinin bilhassa zelzele sonrası da tesirini göstereceğini söyleyen Işıldar, “Dar alanlar için daha kullanışlı, yer kaplamayan, katlanabilen masalar, sandalyeler, oturma alanları için yapboz parçalara ayrılabilen/birleşebilen koltuklar ve setler tercih sebebi oluyor” diyor. İş dünyasından oldukça yardım talepleri geldiğini de kaydeden Işıldar, konuşmasını şu sözlerle tamamlıyor: “Siesta Mobilya olarak bu talepleri asla geri çevirmiyor, elimizden gelen desteği sağlıyoruz. Bilhassa ürün tedariki mevzusunda kapasitemizin büyük bir bölümünü ayırıyor, çorbada bizim de tuzumuz olursa ne mutlu diyerek var gücümüzle çalışıyor, gelişimleri yakından takip ediyoruz.”

“DEPREM GERÇEĞİ DİKKATE ALINARAK MOBİLYA ÜRETİLMELİ”

Davet Kaan ÇETİN / Habif Mimarlık – Partner/Mimar

Yıkımın getirmiş olduğu yapı stoku ihtiyacı, inşaat sektörlerinin tüm kollarında organik olarak bir artışa sebep oldu. Bu, mobilya sektörü de ilgilendiriyor. Dolayısıyla bu bağlamda kapasite ve üretim artışı olması oldukça organik. Bununla birlikte şiddetli depremlerde sağlam bir mobilyanın yanında yaşam üçgeni oluşturmanın hayatta kalma ihtimalini güçlendirdiğini de farkına varmış durumdayız. Dolayısıyla evimizdeki mevcut mobilyalara daha ilkin asla bakmadığımız bir gözle bakmaya başladık maalesef. Acaba yatağımın yanına uzansam kurtulur muyum? Bu kanepe depremde beni koruyabilir mi, benzer biçimde soruları da sormaya başladık. Dolayısıyla yıkım olan yerlerdeki organik talep artışının yanında oldukça daha düşük bir seviyede de olsa insanoğlu, evimizdeki mobilyalarını daha sağlam ve daha dayanıklı ürünlerle değişiklik yapma yoluna da gidebilir. Zelzele bölgeleri için hususi üretimler ele alınmalı. Süratli, ucuz, ulaşılabilir, insanların bir ihtimal kendileri alıp hızlıca evde monte edebilecekleri ürünlere yeni kurulacak yaşamlarında gereksinimleri olacaktır. Mobilya sektörünün öncelikli olarak insan odaklı bir yaklaşım ile zelzele bölgesine hususi ürünler üretmesi, tasarım ve üretimlerini bu gözle yeniden ele alması oldukça yararlı olacaktır. Bununla birlikte masa, yatak ve kanepe benzer biçimde evde odalarımızı domine eden ve kim bilir en oldukça vakit geçirdiğimiz mobilyalarında bir ihtimal ek güçlendirme işlemleri ile yeniden ele alınması, zelzele bölgeleri için daha iyi yaşam üçgeni oluşturabilen mobilyaların olması da düşünülebilir.