Fas’taki paleontologlar, “hançer” benzeri dişlere haiz, daha ilkin asla görülmemiş devasa bir deniz kertenkelesi türünün fosilleşmiş kalıntılarını keşfetti. Sürüngenin ortalama 8 metre uzunluğunda olduğu tespit edildi. Günümüzde katil balina olarak da malum orkalar (Orcinus orca) ortalama bu uzunlukta.

Cretaceous Research dergisinde 1 Mart’ta gösterilen çalışmaya bakılırsa tür ortalama 66 milyon yıl ilkin dinozor çağının sonunda günümüz Afrikasının kıyılarında Atlantik Okyanusu’nda avlanıyordu.

Bahsi geçen mahluk Arapçada “hançer” anlamına gelen khinjar ve Latince “keskin” anlamına gelen acuta kelimelerinin bir araya getirilmesiyle Khinjaria acuta olarak adlandırıldı. Müthiş çeneleri, köpekbalıkları ve öteki deniz sürüngenleri de dahil olmak suretiyle oldukca büyük avlarla ziyafet çekmesine olanak tanıyordu.

Fosfat madeninde bulunmuş oldu

İngiltere’deki University of Bath bünyesinde meydana gelen çalışmaya ilişkin üniversiteden meydana getirilen açıklamaya bakılırsa “ağırlık basma benzer biçimde görünen” bu sürüngen bununla birlikte mosasaurlar olarak da malum Mosasauridae ailesinin bir üyesiydi; bu aile, bugün akrabaları içinde Komodo ejderleri (Varanus komodoensis) ve anakondalar da bulunan soyu tükenmiş bir deniz kertenkelesi grubuydu.

Fosilleşmiş çene ve kafatasının analizi, soyu tükenmiş mosasaur’un “korkulu bir ısırma kuvvetine” haiz bulunduğunu gösteriyor. Fotoğraf: Bath Üniversitesi

Korkulu dişleri ve çeneleri, Fas’ın liman kenti Kazablanka civarlarındaki bir fosfat madeninde gömülü olarak bulunan kafatasında ve kısmi iskelette görülebilir.

Çalışmanın ortak yazarı olan ve Paris Ulusal Tabiat Zamanı Müzesi’nde profesör ve koleksiyon yöneticisi olarak vazife meydana getiren Nour-Eddine Jalil, yapmış olduğu açıklamada, kafatası ve çene üstünde meydana getirilen analizlerin, yaratığın “korkulu bir ısırma kuvvetine” haiz bulunduğunu gösterdiğini dile getiriyor.

Khinjaria, Kretase döneminde (145 milyon ila 66 milyon yıl ilkin) av bulmak için okyanusta kurnazca dolaşan birçok yırtıcı hayvandan yalnızca biriydi.

University of Bath Yaşam Bilimleri Kısmı ve Milner Evrim Merkezi’nde kıdemli öğretim görevlisi olan çalışmanın baş yazarı Nick Longrich ise “Bu zamanlar balık, deniz kaplumbağası yada deniz sürüngeni olmak için inanılmaz derecede tehlikeli zamanlardı” ifadelerini kullanıyor.

Khinjaria’nın keşfi, Kretase’nin sonlarında yaşadıı malum en büyük deniz yırtıcılarının sayısını artırıyor; bu da bu zamanda bu kadar oldukca sayıda mosasaur’un iyi mi ve niçin ortaya çıkmış olduğu sorusunu gündeme getiriyor.

Dev yırtıcılar değişik şekillerde avlanıyordu

Longrich, “Büyük beyazdan daha büyük birden fazla tür keşfetmiş olduk. Bunlar en büyük yırtıcılar sadece hepsinin dişleri değişik, bu da onların değişik şekillerde avlandıklarını gösteriyor” şeklinde konuşmakta.

“Bu, tarihin herhangi bir yerinde, herhangi bir zamanda görülmüş en çeşitli deniz faunalarından biriydi ve bu fauna deniz sürüngenleri ile dinozorların nesli tükenmeden derhal ilkin mevcuttu” diye ekleyen Longrich sözlerini şu şekilde noktalıyor:

“Bazı mosasaurların avlarını delmeye, diğerlerinin ise kesmeye, yırtmaya yada ezmeye yarayan dişleri vardı. Artık kısa yüzü devasa, hançer şeklinde dişlerle dolu bir Khinjaria’mız da var.”


Kaynak: Live Science / Metin Aktaşoğlu tarafınca yerelleştirildi