PARA RÖPORTAJ/ ÜRÜN DİRİER Hukuk teknolojileri pazarı global büyümesini sürdürüyor. Statista’nın yapmış olduğu araştırmaya nazaran LegalTech pazarının 2021 senesinde küresel ölçekte 27,6 milyar dolar gelir etmiş olduğu tahmin ediliyor. 2027 senesinde elde edilmiş gelirin 35,6 milyar dolara erişmesi planlanıyor. Vatanımızda bu alanda çalışan kurumlardan biri KONG.

Kavlak of Next Generation (KONG), eğitim programları tasarlayıp, tesir odaklı projeler gerçekleştirmenin yanı sıra ekosisteminin büyümesi misyonu ile girişimciler için hızlandırma programlarını geliştiriyor. “KONG Tech” ile LegalTech girişimleri için hackathon ve hızlandırma programları tasarlayarak hukuk teknolojileri mevzusunda düşünce geliştirmek isteyen yada fikri olan girişimcileri ekosistem oyuncuları ile bir araya getirirken, “KONG Impact” olarak ise sürdürülebilir toplumsal yarar üreten, insan odaklı değişiklik ve dönüşüm amacıyla faaliyetlerini yürüten toplumsal girişimlere hukuki danışmanlık desteği sağlıyor. “KONG Learning” çatısı altında ise KONG Academy ile 5 senedir eğitim programları tasarlıyor ve uyguluyor.

KONG Programlar Yöneticisi Hilal Gerçek, hukuk teknolojileri (LegalTech) alanında ülkemizdeki programları ve dünyadaki gelişimleri aktardı…

Hilal Gerçek

Global pazarda süratli yükseliş gösterenlerden biri de Hukuk Teknolojileri. Hukuk teknolojisi nedir ve ne işimize yarar?

Hukuk teknolojileri; teknolojik araçların hukuki informasyon ile birleşerek; hukuki işler için araştırma, erişim, uygulama, süreç otomasyonunu en verimli ve kolay şekilde kullanımını hedefleyen yenilikçi ürün ve hizmetler sunar. Hukuk teknolojileri dediğimizde aklımıza suni zekâ, makine öğrenmesi, büyük veri, blockchain şeklinde teknolojilerle hakkaniyet sisteminin her adımında yer edinen paydaşlar için daha verimli, erişilebilir, uygun maliyetli ürünler gelir.

Hukuk teknolojileri temel olarak araştırma, yazışma, otomasyon ve akıllı sözleşmeler başlıklarında incelenebilir. Meydana getirilen araştırmalara nazaran küresel hukuk hizmetleri pazarının tüm dünyada ekonomik bir yavaşlamaya neden olan COVID-19 salgının peşinden 2023 senesinde toparlanarak ortalama 860 milyar dolara erişmesi planlanıyor.

Hukuk hizmetleri endüstrisindeki işler teknolojik gelişmelerden etkilenebiliyor. 2018’de meydana getirilen bir ankette ABD şirketlerinin yarısından birazcık fazlası teknoloji destekli belge incelemeleri kullandıklarını belirtirken, ortalama yüzde 30’u yasal süreçleri otomatikleştirdiklerini bildirdi. Ek olarak, endüstrinin teknolojiye verdiği tepkiler pozitif görünüyor. Singapur’daki kıdemli avukatlarla 2018’de meydana getirilen bir ankette ezici bir çoğunluk, hukuk teknolojisinin hizmet sunumunu iyileştirdiği, maliyetleri azalttığı ve sektörün geleceği için oldukça mühim olduğu mevzusunda hemfikirdi.

Ekonomik faydası nedir?

Kim bilir en önemlisi, hukuk teknolojileri yardımıyla imkânları kısıtlı toplulukların hukuki hizmetlere erişimine imkân tanıyarak yada hizmet standardını artırarak ekonomik faydalar sağlayabiliyor. Hukuk teknolojilerinin yardımıyla, hukuki hizmetleri daha efektif ve düşük maliyetlerle sunmak günümüzde mümkün hale geldi. World Justice Project tarafınca hazırlanan bir rapora nazaran, hukuk teknolojileri yardımıyla dünya genelinde ortalama 5 milyara yakın insanoğlunun adalete erişimden yoksun olduğu görülebilirken, hukuki hizmetlere erişimin artması, girişim ekosistemini, ufak işletmeleri ve inovasyonu canlandıracak. Kaldı ki günümüzde de sıklıkça karşılaştığımız ve fakat görmezden gelinen bir gerçek de startup’ların çoğunlukla hukuki destekten yoksun kalmaları sebebiyle başarısızlığa uğramalarıdır.

Dünyadan başarı göstermiş örnekler var mı?

Dünyadaki örneklere baktığımızda ilk göze çarpan girişimlerden bir tanesi LegalZoom’dur. LegalZoom, çevrimiçi yasal hizmetlerin en iyi sağlayıcılarından biridir. Ticari, ustalaşmış yada kişisel yasal gereksinimler için kullanılabilen LegalZoom yasal danışmanlar vasıtasıyla kişisel ve aileyle ilgili mevzular, iş kurma, iş operasyonu fikri iyelik, evlilik ve boşanma ve gayrimenkul şeklinde mevzularda hukuki ve bürokratik işleri çözüme kavuşturuyor.

Bulut tabanlı bir uygulama yönetimi yazılımı olan Clio ise avukatlık büroları süreç takip edeni, satmaca, belge yönetimi ve vazife yönetimi şeklinde birçok özellik sunuyor.

LegalTech’lere bir öteki örnek de CS Disco… CS Disco; işletmeler, hukuk firmaları, yasal hizmet sağlayıcılar ve hükümetler için e-keşif, yasal belge araştırma, dava yönetimini basitleştiren, bulut tabanlı, suni zekâ destekli bir yasal çözüm sunuyor. Ölçeklenebilir, entegre çözümüyle, hukuk departmanlarının yasal mevzularla ilgili yada potansiyel olarak ilgili kurumsal verileri kolayca toplamasını, işlemesini ve incelemesini sağlıyor.

Yatırımcılar bu alandaki girişimlere ilgi duyuyor mu?

Hemen hemen yeni filizlenen bir alan olmasına karşın LegalTech girişimlerine ilginin artarak devam ettiğini söyleyebiliriz. Mesela; firmalar için “özgeçmiş denetim uygulaması” olarak hizmet veren suni zekâ şirketi Checkr, 2021 yılının sonunda E Serisi yatırım turunda 250 milyon dolar yatırım aldı ve 4.6 milyar dolar değerlemeye ulaştı. 2014 senesinde kurulan ve çalışanlar ile iş başvurusunda bulunanlar hakkında geçmişe yönelik kontrollerin yapılmasında uzmanlaşmış San Francisco merkezli bir şirket olan Checkr, finansal hizmetler, perakende, teknoloji, sıhhat ve imalat sektörlerinin yanı sıra kâr amacı gütmeyen kurumlara ve daha yüksek eğitim kurumlarına da hizmet veriyor. Checkr’ın teknolojisinin işe alım süreçlerine şeffaflık kazandırdığını söylemek mümkün.

Bireylere ve ufak ve orta ölçekli işletmelere, müessese, emlak planları ve yasal belge incelemesi dahil olmak suretiyle çevrimiçi yasal hizmetler sunan Rocket Lawyer da Nisan 2021’de 223 milyon dolarlık büyük bir yatırım turunu tamamladı.

Türkiye’de durum nedir?

Türkiye’de LegalTech’in hemen hemen gelişmekte bulunduğunu söyleyebiliriz. Dijitalleşme tüm sektörleri etkilediği şeklinde hukuk sektörünü de etkiliyor. Tüm paydaşları daha çevik, kullanıcı odaklı ve esnek olmaya itiyor. Bu dönüşüm gücü Türkiye’deki hukukçulara itekleyici bir güç oluştursa da teknolojik gelişmelerin global ölçekteki hıza yetiştiğini söyleyemeyiz. Türkiye’de hukuk teknolojileri alanındaki kilit oyuncular startup’lar, kuluçka merkezleri, hızlandırma programları ve hukuk büroları.

Türkiye’deki LegalTech girişimlerinin bir çok ya hukuk şirketi yönetim ürünleri ya da veri koruma uyumluluğu otomasyon araçları sunuyor. Girişimler içinde iki sözleşme yönetimi ve üç hukuk edtech şirketi bulunuyor.

Bunlara ek olarak hali hazırda Türkiye’de LegalTech alanında networklerin de gelişmesi gerekiyor. Bu sebeple biz Almanya merkezli European Legaltech Association’ın (ELTA)Türkiye yapılanmasını kurarak bu alanda çalışan ekosistem oyuncularını bir araya getiriyoruz. Bu yapılanmada gayemiz LegalTech pazarının büyüklüğünü, tesirini ve fırsatlarını girişimcilik ekosistemine aktarmak ve yatırımcılar, girişimciler, kuluçka merkezleri, üniversiteler ve sivil cemiyet örgütleriyle birlikte katma kıymet yaratan girişimlerin hayata geçmesi ve globale açılabilmesi için sürdürülebilir destek mekanizmaları oluşturmak. Bu noktadan yola çıkarak şu anda global bir hızlandırma programıyla birlikte global bir LegalTech hızlandırma programı üstünde çalıştığımızı söyleyebilirim. Gayemiz hem Türkiye’deki hem tüm dünyadaki girişimci adaylarını global girişimcilik ağlarının informasyon birikimiyle ve profesyonelleriyle tanıştırmak, hali hazırda mevcud LegalTech unicorn’ları içinde Türk girişimcilerimizin de yer almasını sağlamak.

Ek olarak müvekkillerimizin hukuki hizmetlere ulaşımını kolaylaştırmak, memnuniyetlerini çoğaltmak, karşılıklı süre tasarrufunda bulunmak ve maliyetleri azaltmak adına da bir hukuk teknolojileri platformu üstünde çalışıyoruz. Zira hızla değişen günümüz hukuk sektöründe, rekabetçi pozisyonu korumak adına hukuk teknolojileri daha da temel bir enstrüman haline geldi.

Global pazardaki yeri pazar büyüklüğü nedir?

Statista’nın yapmış olduğu araştırmaya nazaran LegalTech pazarının 2021 senesinde küresel ölçekte 27,6 milyar dolar gelir etmiş olduğu tahmin ediliyor. 2027 senesinde elde edilmiş gelirin 35,6 milyar dolara erişmesi planlanıyor.

Hukuk teknolojileri pazarına girmek için 5 kuvvetli sebep?

1. Teknoloji, değişen satın alan beklentilerini karşılamaya destek olabilir.

2. Avukatlara süre kazandırmak, onlar için en anlamlı olan işi yapmalarını sağlar.

3. Teknoloji, firmanın kaynaklarının ve çalışanlarının daha iyi kullanılması için şirket çapında bir genel bakış sağlayabilir.

4. Teknoloji belge güvenliğini ve siber güvenliği artırabilir.

5. Teknoloji adalete erişimi iyileştirebilir.

Yatırımcılar için ise ekonomik indikatörlere baktığımızda büyüyen pazar oranı ve artan taleplerin tetikleyici olacağı söylenebilir.

Suni zekanın hukuk teknolojilerindeki dönüştürücü etkilerine üç örnek verebilir misiniz?

Hukuki araştırma ve çözümleme: Suni zekâ, hukuk alanında büyük oranda veri işlemeyi mümkün kılarak, hukukçuların araştırma yapmalarını ve kanunlara uygunluğu değerlendirmelerini daha süratli ve daha doğru bir halde yapmalarına destek sağlar. Mesela, suni zekâ tabanlı hukuk arama motorları, hukukçuların büyük oranda yasal belgeyi inceleyip, içerdikleri mevzuları ve hukuk örneklerini sınıflandırmalarına olanak tanır.

Organik Dil İşleme: Suni zekâ, organik dil işleme teknolojisi yardımıyla, hukuk dokümanlarını, anlaşmaları ve öteki hukuk belgelerini okuyabilir, anlayabilir ve yorumlayabilir. Bu, avukatların ve hukuk firmalarının süratli ve doğru bir halde belgeleri çözümleme etmelerini ve uygun sonuçlar çıkarmalarını sağlar.

Tahmini çözümleme ve öngörü: Suni zekâ, veri analizi ve makine öğrenme tekniklerini kullanarak, hukuk alanında tahmin yapabilir ve öngörüde bulunabilir. Mesela, mahkeme kararlarını çözümleme ederek, gelecekteki benzer davalar için tahminler yapılabilir. Bu, hukukçuların müşterilerine daha doğru ve verimli bir halde danışmanlık yapmalarına olanak tanır.