Amerikalı Müslümanların unutulmaz liderlerindendir.
1925 ydında Omaha Nebroska’da doğmuştur.
Zenci bir rahip olan babası Earl Litte, Malcolm henüz altı yaşında iken beyazlar tarafından öldürülmüştür. Çocuklarını geçindiremeyecek duruma düşen annesi ise çıldınp, akıl hastanesine kapatılmış; evi ve ailesi dağılan küçük Malcolm, son derece ağır şartlar altında bir çocukluk dönemi geçirmiştir. Beyazların, sırf derisinin rengi sebebiyle kendisini ve ırkdaşlarını sürekli aşağıladığını görerek ve geçimini temin için bir iş bulmakta zorlanarak gençlik dönemini yaşamış; bu arada içki, kumar ve uyuşturcuya müptela olup dengesiz bir hayata sürüklenmiştir.

Hırsızlık sebebiyle tutuklanıp hapse atıldığında henüz 21 yaşındadır ve beyaz yargıçlar en fazla üç yıl hapis cezası vermeleri gerekirken onu 10 yıla mahkum etmişlerdir. Gençliğinin en güzel yıllarını hapishanede geçiren Malcolm, burada iken kendisinin bir peygamber olarak gönderildiğini iddia eden Elijah Muhammed isimli birinin, adına İslam
dediği din ile tanışmış; hapisten çıkınca ona tabi olup, en ateşli taraftarlarından biri olmuştur.

Elijah’ın kurduğu örgütü kısa zamanda derleyip toparlayarak Kuzey Amerika’daki zencileri teşkilata kazandıran, memleketin her yerinde konferanslar vererek etkin bir kimse olduğunu gösteren Malcolm, dünya ağır siklet boks şampiyonu Muhammed Ali’nin de arkadaşı ve hocasıdır.
Aradan geçen günler içinde Elijah’ın ahlâk ve karekter zaafı içinde yaşayan uydurma bir peygamber olduğunu ve onun, sekreterleriyle gizli ilişkilere girip sapıkça bir hayat yaşadığını gören Malcolm X ile teşkilatının arası açılmış ve O, bir gün hiç kimseye haber vermeden Hac için Mekke’ye gitmiştir. Burada, İslâm dininin Elijah’ın öğretilerinden başka bir şey olduğunu açıkça gördükten sonra, gerçek Müslüman kimliğiyle ve Malik el Şahbaz adını alarak  Amerika’ya dönmüştür.

O’nun bundan sonra asıl mücadelesine başladığı anlaşılınca düşmanlarının arttığı, hem Amerikan gizli servislerinin, hem de Elijah’ın kendisini yok etmek istediği anlaşılmıştır.
Nitekim 21 Şubat 1965 günü, New York City’de, kalabalık bir topluluğa konferans vermek için kürsüye çıktığında, karısı ve küçük çocuklarının da hazır bulunduğu salonda, kimin adına hareket ettikleri halâ bir sır olarak kalan
üç-dört kişi tarafından defalarca kurşun sıkılmak suretiyle şehid edilmiştir.

Bronz bir tabut içinde 8 gün kadar bekletilen cenazesi, binlerce kişi tarafından ziyaret edildikten sonra, İslâm’a tam uygun bir dinî merasimle kabrine defnedilmiştir.
Hayatı ve mücadelesi üzerine bir çok kitaplar yazılan ve bir de sinema filmi çekilen Malcolm X, son devrin en büyük fikir ve aksiyon adamlarından biri olarak İslâm tarihindeki yerini almış görünüyor.