Son yapmış olduğu sıkıntılı inişi esnasında ziyan olan Ingenuity helikopteri artık uçamayacak. NASA’nın Perseverance gezgini de, hasarlı helikopteri Mars‘taki “sonsuz” iniş noktasında görüntüledi.

Aşağıda görebileceğiniz NASA görseli, geovisual tasarımcı Simeon Schmauß tarafınca işlendi ve geliştirildi. Görsel, Dünya üstündeki en kuru çölden bin kat daha kuru durumdaki Mars’ın “harap” yüzeyini daha iyi konu alıyor.

Perseverance gezgini ve onun göklerdeki eşlikçisi Ingenuity, Kızıl Gezegen’de bir zamanlar yaşam barındırmış olması en olası yerlerde yaşamın ihtimaller içinde izlerini araştırıyordu. Bir otomobil büyüklüğündeki seyyah artık bunu tek başına meydana getirecek.

Yakın geçmişteki kazasından ilkin Ingenuity tarih yazmıştı. Deneysel robot, başka bir gezegendeki kontrollü ve güç kullanarak meydana gelen ilk uçuşa imza atmıştı. Her ne kadar mühendisleri en fazla beş kez uçabileceğini tahmin etse de, Ingenuity Mars üstünde tam 72 kez uçmayı başardı ve 700 metreye varan mesafeleri uçarak aşabildi.

Mars atmosferi Dünya’nın atmosferinin yüzde birinden azca hacme haiz olduğundan, uçuşun başarıya ulaşmış olabilmesini sağlayacak kaldırmayı sağlamak oldukca zor. Sadece Ingenuity 120 santimlik dört pervanesini dakikada tam 2 bin 400 kez çevirerek bunu başarabildi.

Fakat 18 Ocak’ta meydana gelen sert iniş bu pervaneleri kırdı. Helikopterin artık uçuş için ihtiyaç duyulan kaldırma kuvvetini oluşturması mümkün değil.

Schmauß, Flickr sayfasında paylaşmış olduğu aşağıdaki görsel için, Ingenuity’nin “Neretva Vadisi’nde, kumullar arasındaki nihai mezarı” yorumunu yapıyor.

Görselin tam ortasında Ingenuity’yi görebilirsiniz
Credit: NASA / JPL-Caltech / ASU / Simeon Schmauß
Ingenuity bu taşlı ve kumlu arazinin ortasında
Credit: NASA / JPL-Caltech / ASU / Simeon Schmauß

Bu pürüzsüz topraklı zemin Ingenuity’nin sonunu getirdi. Helikopter, altındaki kayalar gibi objelerin hareketlerini takip ederek yönünü buluyor. Ancak NASA bu kumulların çoğunlukla “özelliksiz” olduğunu belirtiyor.

Uzay ajansı yaptığı açıklamada şöyle diyor: “Arazi özelliksizleştikçe, Ingenuity’nin başarıyla manevra yapması zorlaşıyor. Ekip bölgedeki görece özelliksiz arazinin bu anormal inişin ana sebebi olduğunu düşünüyor.”

Şimdi Mars’ın bu “zaman dalgaları” Ingenuity’nin çevresinde ve üzerinde şekillenecek. Belki bir toz fırtınası ya da Mars şeytan hortumu robotu devirecek. Sadece onun bıraktığı miras ise kalıcı. Ingenuity Mars’ta uçuş yapmanın imkânsız olmadığını ve uçuşun Mars’ın geleceğinde mühim bir yer alacağını ispatladı. Gelecek yıllarda bir Mars uçağının çöl dünyası üstünde uçabilmesi ihtimali bile bulunuyor.


Mark Kaufman’ın haberini Erinç Eröz Türkçeleştirdi