Türkiye Ana para Piyasaları Birliği (TSPB), 2023 yılı Mart ayı “Finansal Piyasa Özet Verileri”ni deklare etti. TSPB’nin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaynaklarından derleyerek hazırladığı finansal piyasa özet verilerine nazaran, bu senenin ilk çeyreğinde yerli yatırımcıların finansal varlıkları, 1 trilyon 297 milyar lira (yüzde 9) arttı. 2022 yılı sonunda 14 trilyon 428 milyar lira olan yerli yatırımcıların finansal varlıkları, 2023 yılı Mart sonu itibarıyla 15 trilyon 725 milyar liraya çıktı. Yerli yatırımcıların finansal varlıkları Mart 2022 – Mart 2023 döneminde yüzde 71 oranında gelişme kaydetti. TSPB verileri, yabancı yatırımcıların (yurtdışı yerleşikler) finansal varlıklarının ise bu senenin ilk çeyreğinde 39 milyar lira (yüzde 2,9 oranında) düşüşle 2023 yılı Mart sonu itibarıyla 1 trilyon 289 milyar liraya gerilediğini ortaya koydu. TSPB verilerine nazaran, yerli ve yabancı yatırımcılara ilişkin toplam finansal varlıklar, üç ayda yüzde 8 büyüyerek 2023 Mart sonu itibarıyla 17 trilyon lirayı aştı.
Yerli yatırımcıların TL mevduatları arttı, döviz tevdiat hesapları düştü
TSPB verilerine nazaran, 2023 yılı ilk üç ayında yerli yatırımcıların finansal varlıkları içinde en yüksek artış Kur Korumalı Mevduat ve Merkez Bankası’nın liralaşma stratejisinin etkisiyle TL mevduatlarda yaşandı. Geçen yıl sonu itibarıyla 4 trilyon 631 milyar lira olan yerli yatırımcıların TL mevduatları, bu senenin ilk çeyreğinde yüzde 23,2 artarak 5 trilyon 704 milyar liraya çıktı. 2022 yılı sonunda 3 trilyon 589 milyar lira olan yerli yatırımcıların döviz tevdiat hesabı (DTH) varlıkları ise yüzde 2 düşüşle 3 trilyon 517 milyar liraya geriledi.
Yerli yatırımcıların hisse senedi varlıkları azaldı
TSPB tarafınca açıklanan 2023 yılı Mart ayı “Finansal Piyasa Özet Verileri”ne nazaran, senenin ilk üç ayında yerli yatırımcıların hisse senedi varlıkları, yatırımcı sayısındaki üstün dereceli artışa karşın 11 ilde yaşanmış olan zelzele felaketi, küresel ekonomideki resesyon ve bankacılık krizi endişeleri ile Borsa İstanbul’daki düşüşün etkisiyle geriledi. Türkiye Ana para Piyasaları Birliği’nin derlediği verilere nazaran, 2022 yıl sonu itibarıyla 1 trilyon 836 milyar lira olan yerli yatırımcıların hisse senedi varlıkları, bu senenin ilk çeyreğinde yüzde 10,4 düşüşle 2023 yılı Mart ayı sonunda 1 trilyon 645 milyar liraya geriledi. Yerli yatırımcıların hisse senedi varlıklarının, 858 milyar lirası bireysel yatırımcılara, 787 milyar lirası ise kurumsal yatırımcılar ve tüzel kişilere ilişkin. Yerli yatırımcıların hisse senedi varlıkları senelik bazda ise bu senenin ilk çeyreğinde yaşanmış olan düşüşe karşın yüzde 153,2 arttı.
Yatırımcı sayısında üstün dereceli artış
Türkiye Ana para Piyasaları Birliği’nin derlediği veriler, yatırımcıların ana para piyasalarına olan ilgisi bu senenin ilk üç ayında katlanarak arttığını ortaya koydu. 2022 yılı sonunda 3 milyon 783 bin olan hisse senedi bakiyeli yatırımcı sayısı, üç ayda 451 bin artarak 2023 Mart sonu itibarıyla 4 milyon 234 bin ile üstün dereceli düzeye ulaştı. Bu yatırımcıların 4,2 milyonu yerli bireysel yatırımcılardan oluşuyor.
Yerli yatırımcılarda ana para piyasası varlıklarının toplamdaki oranı arttı
Geçen yıl sonu itibarıyla ortalama 3 trilyon 67 milyon lira olan yerli yatırımcıların devlet iç borçlanma senetlerindeki varlıkları ise ilk çeyrekte yüzde 13,2 artarak 2023 Mart sonu itibarıyla ortalama 3,5 trilyon liraya çıktı. TSPB verilerine nazaran aynı dönemde, yerli yatırımcıların kamu eurobond varlıkları, (Türk lirası cinsinden) yüzde 5,6 artarak 907.1 milyar liraya, {özel sektör} eurobond varlıkları (Türk lirası cinsinden) ise yüzde 8,8 artarak 243.7 milyar liraya çıktı. 2022 yılı Mart sonu itibarıyla yüzde 39,2 olan yerli yatırımcılara ilişkin; hisse senedi, varlığa dayalı menkul kıymet, varlık teminatlı menkul kıymet, hususi ve kamu eurobond, devlet iç borçlanma senetleri, varant ve sertifikadan oluşan ana para piyasası varlıklarının, toplam finansal varlıklar içindeki oranı 2022 yılı Mart ayı sonu itibarıyla yüzde 41,3’e çıktı.
Yabancı yatırımcıların finansal varlıklarında gerileme
TSPB tarafınca açıklanan 2023 yılı Mart ayı “Finansal Piyasa Özet Verileri”, yabancı yatırımcıların (yurtdışı yerleşikler) finansal varlıklarının bu senenin ilk çeyreğinde 39 milyar lira (yüzde 2,9 oranında) gerilediğini gösteriyor. 2022 yılı sonunda 1 trilyon 328 milyar lira olan yabancı yatırımcıların finansal varlıkları, 2023 yılı Mart sonu itibarıyla 1 trilyon 289 milyar liraya geriledi. Yabancı yatırımcıların finansal varlıkları Mart 2022 – Mart 2023 döneminde yüzde 73,9 oranında gelişme kaydetti. Bu senenin ilk çeyreğinde yabancı yatırımcıların TL mevduat hesapları, döviz tevdiat hesapları, kıymetli maden depo hesapları ve devlet iç borçlanma senedi varlıkları artarken, hisse senedi varlıkları geriledi. Geçen yılsonu itibarıyla 111.7 milyar lira olan yabancı yatırımcıların TL mevduatları, bu senenin ilk çeyreğinde yüzde 30,1 artarak 145.4 milyar liraya çıktı. Aynı dönemde döviz tevdiat hesaplarındaki artış yüzde 8,3, kıymetli maden depo hesapları varlıkları yüzde 16,5, devlet iç borçlanma senedi varlıklarındaki artış ise 2,1 oldu. Geçen yıl sonu itibarıyla 760.4 milyar lira olan yabancı yatırımcıların hisse senedi varlıkları, üç ayda yüzde 14,4 düşerek 2023 yılı Mart sonu itibarıyla 650.6 milyar liraya geriledi.
8 firmanın halka arzı gerçekleşti
Yerli yatırımcıların hisse senedi piyasası başta olmak suretiyle ana para piyasalarına olan ilgisindeki artışa paralel olarak şirketlerin halka arzlara ilgisi bu senenin ilk çeyreğinde de devam etti. TSPB verilerine nazaran, bu senenin ilk üç ayında 8 firmanın halka arzı gerçekleşti. Bu halka arzlar dolayısıyla şirketlere 9.4 milyar lira kaynak sağlandı.
