Galler Prensesi Kate Middleton kendisine konulmuş olan kanser teşhisini kamuoyuyla paylaşarak ile alakalı spekülasyonlara bir son vermeyi ummuş olabilir. Sadece durum tam tersi şeklinde görünüyor.

Uzmanlar, çevrim içi komplo teorilerinin yaygınlığı göz önüne alındığında bunun tamamen öngörülebilir bulunduğunu belirtiyor. Guardian’ın haberine gore #kategate etiketini içeren toplumsal medya paylaşımları Cuma günü Kensington Sarayı’nın söz mevzusu videoyu yayınlamasından bu yana artış gösterdi.

İnternette hashtag ve anahtar kelimelerin iyi mi yayıldığını izleyen BrandMentions şirketine gore bu etiket en fazlaca X’te öne çıkarken onu Instagram ve TikTok izledi.

TikTok’ta Pazar günü yayınlandığından bu yana 200 binden fazla kez görüntülenen bir video, prensesin videosunun manipüle edilmiş olabileceğini iddia ediyor ve ‘suni zekâ’ kullanıldığından bahsediyor.

Kaybolan yüzük, seneler ilkin giyilen o kazak ve ötekiler…

Kate Middleton’ın ‘planlı abdominal ameliyat’ sonrası sıhhat sorunlarını çevreleyen gizem, Kensington Sarayı’nın kamuoyuna ‘minimum seviyede data’ vermesinin de etkisiyle toplumsal medyada viral komplo teorilerine yol açmıştı. Galler Prensesi 22 Mart Cuma günü bir video vesilesiyle “Kanser tedavisi görüyorum” açıklamasında bulunmuştu.

Kensington Sarayı, videonun Çarşamba günü BBC’nin prodüksiyon kolu olan BBC Studios tarafınca çekildiğini söylemişti. BBC, BBC Studios biriminden bir ekibin duyuruyu filme aldığını doğrulayan bir açıklama yayınlamıştı.

Sadece hepsi komplo tsunamisinin önüne geçemedi. Bu teorilerin merkezinde videonun YZ ile üretildiği iddiası yer alıyordu. Middleton’ın videoda ansızın yüzüğünün kaybolduğunu öne devam eden paylaşımlar adeta toplumsal medyayı ele geçirdi. Bir süre sonrasında buna ‘uçuşurken kaybolan saç teli’ videoları eklendi.

Bir kullanıcı suni zekâ ile Meghan Markle’ın yüzünü videoya monte etti. Arkada yaprağın dahi kıpırdamadığını söyleyenler oldu. Ek olarak üstündeki kazağı seneler ilkin başka bir etkinlikte giydirilmiş olduğu, YZ video üretiminde bu görüntülerin temel alındığı savunuldu.

Komplo teorilerini ‘ölümüne’ savunanlara ‘goygoycular’ da eklendi

Prensesin videosunun manipüle edildiğini iddia eden bir TikTok videosu 200 binden fazla görüntülendi. Getty Images

Dezenformasyon çözümleme şirketi Logically, çevrimiçi komplo teorilerinde garip spekülasyonları ‘ölümüne’ savunanlara şimdi de bunu eğlence için yapanların eklendiğini; bu yönde bir trend oluştuğunu tespit etti. Logically’de kıdemli bir analist olan Joe Ondrak, “Bu, internetteki basit insanların komplo teorileriyle eğlenmesi için bir vesile” diye konuşuyor.

Warwick Üniversitesi’nde felsefe profesörü ve komplo teorileri uzmanı olan Quassim Cassam ise ‘photogate skandalı’ ile patlak veren bu tabloyu şu şekilde özetliyor:

Komplo teorileri kendisini cerh eden kanıtlarla beslenir. Kolay kolay durdurulamazlar zira aleyhte kanıtlar komplonun bir parçası olarak algılanır. Bu yüzden bu kadar dirençliler.

ABD’deki Oregon Üniversitesi’nde dijital platformlar ve etik alanında destek doçent olan Whitney Phillips, bu teorileri ortaya atan toplumsal medya kullanıcılarının bunu eğlence için yapıyor olabileceğine dikkat çekiyor. Phillips, “Bu tür komplo teorileri ve spekülasyonlar, katılımcıları eğlendiren bir bilmece ve kafa dağıtma aracı hâline gelebiliyor. İddiaların merkezinde yer edinen insanlara verebileceği zarar yada sıkıntıya pek aldırış edilmiyor” diyor.

X şirketinden bir yönetici, ana akım medyanın da ‘incitici’ bir anlatının dolaşıma girmesinde mesuliyet üstlenmesi icap ettiğini belirtiyor. X’in ticari operasyonlar başkanı Joe Benarroch, “Ana akım medya bu anlatıyı aşırı derecede yaydı ve netice olarak her bir haber kuruluşu şimdi mesuliyet almalı ve onlara hak ettikleri mahremiyeti sağlamalı” diyor.

Prof Cassam, Galler Prensesi hakkında komplo teorilerinin başka hikâyeler gündeme geldikçe giderek daha azca öne çıkacağını ifade ediyor. “Psikologların ‘komplocu zihin’ olarak adlandırdıkları bu insanoğlu başka mevzularla ilgilenmeye başladığında bu iddialar da kaybolup gidecek” diye ekliyor.

Guardian ve Mashable Türkiye