Pop listelerindeki hitleri seviyorsanız ya da bas ağırlıklı dans parçalarıyla ya da heavy metal ile coşuyorsunuz peki bu sizin hakkınızda aslen ne söylüyor? Muhtemelen yanıt beklediğiniz şeklinde değil… Oldukca sayıda bilimsel emek harcama, değişik müzik çeşitleriyle ilişkili kişilik özelliklerini araştırdı ve “psikopatların” büyük olasılıkla Blackstreet’in No Diggity şarkısından hoşlanılmış olduğu şeklinde bazı beklenmedik gerçekleri ortaya çıkardı. (Doğal bu biçim genellemelere hep davranışlarında ölçülü yaklaşmak icap ettiğini unutmamalı)

Listelerde zirveye çıkan parçalardan hoşlanıyorsanız, “makul” bir insan olma olasılığınız daha yüksek. Ayrıca yılların klişe önyargı ifadesi de nihayet çöpe gitti; sertlik içerikli sözler içeren heavy metal parçaları dinleyen insanların aslen şiddete başvurma olasılıkları neredeyse yok denecek kadar azca. Doğrusu araştırma sonucunda aslen bir tek müzikte “sevinç” buldukları ortaya çıktı.

Ve eğer abartılı, kulaklığınızı titreten baslardan hoşlanıyorsanız, bu fena bir haber olabilir…

Bizim şeklinde insanların müziklerini dinliyoruz

2020’de meydana getirilen bir araştırma müziği seçtiğimizde çoğu zaman bizim şeklinde bulunduğunu düşündüğümüz kişilerin müziklerini dinlediğimizi gösterdi. Mesela David Bowie fanatikleri hafifçe tuhaflığı ve nevrotikliği sebebiyle efsanevi sanatçıya ilgi duyuyor ve Radiohead fanatikleri da “açık” deneysel doğaları sebebiyle gruba yakın hissediyor.

80 bin müziksever ve 50 meşhur müzisyeni temel alan araştırma, müzikseverlerden her sanatçının genel kişiliğine bakılırsa derecelendirme yapmalarını istedi ve insanların naturel olarak kendilerine benzeyen sanatçılara yöneldiğini ortaya çıkardı.

Müzikal spektrumun iki ucunda duruyor şeklinde kabul edilen Ozzy Osbourne (solda) ve Marvin Amaç (sağda) dinleyici kitlesinin kişilik özellikleri noktasında da değişik noktalarda durmakta. Fotoğraflar: Getty

Araştırmacılar, Marvin Amaç fanatiklerinin tıpkı müzisyenin kamuya mal olan kişiliği şeklinde makul, Ozzy Osbourne fanatiklerinin ise daha “rahatsız edici” ve “uyumsuz” olma eğiliminde bulunduğunu söylüyor.

Çalışmanın ortak yazarlarından Columbia Business School’dan Dr. Sandra Matz, “Bulgular plak şirketlerinin yada müzik yönetiminin hedef kitleleri hedeflemesi ve oluşturması için yeni yaklaşımların önünü açabilir” ifadelerini kullanmakta.

Kuvvetli baslar çağdaş müziğin kaçınılmaz bir özelliği sadece bas seslerine olan düşkünlüğün kişiliğiniz hakkında ne söylediğine şaşırabilirsiniz. Personality and Individual Differences adlı dergide 1997 senesinde meydana getirilen bir araştırma, adamların hanımefendilere bakılırsa ‘abartılı’ baslı müzikten daha çok keyif aldıklarını öne sürüyordu. Yeni araştırmaya bakılırsa dışadönükler ve psikotik insanoğlu da öyleki…

Gerçek dünyadaki psikopatların klasik müzik seven Hannibal Lecter’la benzerlik göstermediği ve aslen retro rap’ten hoşlanma olasılıklarının daha yüksek olduğu ortaya çıktı. 2017’de meydana getirilen bir araştırmada Blackstreet’in No Diggity ve Eminem’in Lose Yourself parçaları psikopati açısından en yüksek puanları alan kişiler tarafınca beğenildi.

Araştırmada en düşük seviyede “psikopat” çıkanlar ise Sia’nın Titanium ve The Knack’in My Sharona şarkılarını beğeniyordu.

Söz mevzusu araştırma, 2017 senesinde New York Üniversitesi tarafınca psikopat olarak nitelendirilenleri rızaları olmadan tanımlamanın bir yolunu bulmayı hedefleyen ve 260 şarkıya ve bununla birlikte kendi kendine psikopati testi tatbik eden 200 gönüllüye odaklanan yayınlanmamış bir ön çalışmanın parçasıydı.

Çalışmanın lideri Pascal Wallisch 2017’de şunları dile getirmekteydi:

“Medya psikopatları baltalı caniler ve seri katiller olarak tasvir ediyor sadece gerçek şu ki bu bireyler ‘apaçık’ değiller şu demek oluyor ki Batman’deki Joker şeklinde değiller. Yanınızda çalışıyor olabilirler, ortama uyum sağlıyorlar. Ruhsal bir karanlık madde gibiler. Bu bireylerin zarar yaratabilecekleri pozisyonlarda olmasını istemezsiniz. Haliyle ortaklık yada rızaları olmadan onları tespit edecek bir araca ihtiyacımız var.”

Empatik insanoğlu ‘soft’ müzikleri tercih ediyor

İnsanların müzik tercihleri üstüne fazlaca sayıda emek harcama meydana getiren caz müzisyeni ve araştırmacı Dr. David Greenberg’ün 2015 senesinde gerçekleştirdiği emek harcama fikir biçimimizin de müzik zevkimizle bağlantılı bulunduğunu gösteriyor.

Gönüllülerle meydana getirilen araştırma, empatik insanoğlu ile vakalara daha “dizgesel” yaklaşanlar içinde müzikal anlamda da keskin bir fark bulunduğunu öne sürüyor.

Araştırma daha empatik olan kişilerin R&B, soul, soft rock şeklinde yumuşak türleri tercih ettiğini belirtirken söz mevzusu araştırmaya bakılırsa daha dizgesel (şu demek oluyor ki daha azca duygusal) insanoğlu punk, heavy metal ve hard rock şeklinde yoğun müzikleri tercih etme eğiliminde.

Sertlik içeren müzik dinlediğiniz sertlik uyguladığınız anlamına gelmiyor

Extreme heavy metal şeklinde sertlik içeren müzikler dinlemek, insanların şiddete eğilimli olduğu anlamına gelmez; bu hobi olarak harp oyunu oynamaktan ayrımsız. Bu çerçevede meydana getirilen bir çalışmada, dinleyicilere bilhassa korkulu laflara haiz bir parça dinletildi ve peşinden şiddete karşı “ne kadar duyarsızlaştıkları” kontrol edildi; neticeleri, Pharrell Williams’ın Happy şarkısını dinledikleri zamanki neticelerle karşılaştırıldı.

Detay vermek gerekirse; ilkin 2001 senesinde Almanya’da bir insanın gönüllü bir kurbanı öldürüp yediği gerçek bir vakayı mevzu alan Eaten by Blood Bath adlı parça dinletildi, peşinden şarkının bir duyarsızlık yaratıp yaratmadığını kontrol etmek için katılımcılara bazı görüntüler izletildi. Araştırmacılar müziğin dinleyicileri duyarsızlaştırdığına dair hiçbir kanıt bulamadı.


Kaynak: Daily Mail / Metin Aktaşoğlu tarafınca Türkçeleştirildi