Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – Hemen hemen 11 yaşındaydı, yolun oldukça başındaydı. Sadece ufak yaşlarından beri dansla ilgilenen ve dans etmek yaşamının bir parçası olan kızın başına hem ailesini hem de kendisini şoke eden bir vaka geldi. Dans provasından çıkmış olduğu bigün vücudundaki tüm derisi pul pul dökülmeye başladı; başı gözyaşı ve teriyle dertteydi. İşte durumu giderek ağırlaşan küçük dansçının başına gelenler.
GÜNEŞ YANIĞI SANDILAR, GERÇEK ÇOK BAŞKA ÇIKTI
Avustralyalı Summah Williams 2022 yılının başlarında dans provasındayken aniden bedeni yanmaya başladı. Koşarak eve gelen ufak kız durumu annesine söyledi. Anası ilk başta güneş yanığı bulunduğunu düşündü ve buna yönelik bir tedavi uyguladı. Gece boyu gözlem meydana getiren Karyn Zimny, kızının titrediğini ve gece boyu cildinin kaşındığını dahası dökülmeye başladığını görmüş oldu. Bu durumdan kaygı eden aile, sabah olur olmaz soluğu hastanede aldı.
Doktorlar Summah’ın halini görünce derhal süratli bir halde tetkiklere başladı. Yaşamış olduğu şey asla bir güneş yanığı değildi. Tetkikler sonucunda Summah’ın vücudunda enfeksiyon görüldü. Enfeksiyonun sebebi Summah’ın kendi terine ve gözyaşına olan alerjisiydi! Kısaca ufak kızın her yerini pul pul dökerek adeta yılan derisine çeviren şey, vücudunun ürettiği ter ve gözyaşının ta kendisiydi. Bu bir çeşit egzamaydı ve tüm bedenini saracak kadar güçlüydü.
Durumu giderek ağırlaşan Summah Williams, dans ekibindeki öteki arkadaşlarına bakarak üzülüyor ve cildinde oluşan dökülmelerin dans etmesine engel olmasından dolayı üzüntü duyuyor. Sadece tedavinin pozitif netice vermesi yardımıyla umutları tamamen tükenmiş değil. Doktorların ufak kızın başına gelen şeyi fark etmeleri tedavi sürecinin hızla başlamasını sağlamış oldu. Summah Williams yaşadıklarını, Çocuk İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hikmet Tekin Nacaroğlu‘na sorduk.
‘KURULUK EGZAMANIN EN ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ’
Prof. Dr. Hikmet Tekin Nacaroğlu, “Ter, vücudumuzun ısısını düzenlemekle beraber bununla birlikte cilt yüzeyindeki nemin korunmasını sağlar. Sadece faydalarının yanı sıra aşırı ter ve gözyaşı benzer biçimde vücut sıvıları, atopik dermatit olarak adlandırdığımız egzama hastalığının şikayetleri artıran tetikleyici yada alevlendirici unsur olarak kabul edilir” diyerek açıklamasına başladı. “Egzamadaki deri lezyonları terlemeyle bağlantılı olarak şiddetlenir ve hava sıcaklıklarının yüksek olduğu yaz günlerinde bireysel yatkınlığı olanlarda ter alerjisi olarak karşımıza çıkar” diyen Nacaroğlu durumu daha da detaylandırdı:
“Egzama, ciltte iyileşme ve tekrarlama dönemleriyle seyreden kaşıntılı kuruluk, kızarıklık, pütürlenme ve kimi zaman sulu yaralar şeklinde görülen cilt rahatsızlığıdır. Çoğu zaman çocukluk döneminde adım atar ve yaşam boyu sürebilir. Hastaların yarısında ilk 6 ay, yüzde 60’ında ilk 1 yaş ve yüzde 85’inde ilk 5 yaş içinde emareler görülmeye adım atar fakat her yaşta ortaya çıkma olasılığı da mevcuttur.”
“Egzama hastalarında cilt bariyerinin bozulmasıyla cildin su tutma özelliği azalır ve kuruluk adım atar. Kuruluk egzamanın en mühim özelliğidir” diyen Nacaroğlu egzama sürecini şu şekilde söyledi: “Kuruluğa yoğun bir kaşıntı ve kızarıklık birlikte rol alır. Bariyer fonksiyonları bozulmasının öteki negatif yanı ise alerjenler kolayca cildi geçerek bağışıklık sistemimizi uyarırlar ve alerjik tepki gelişmesine niçin olur. Bu da hastalığın sertliğini artırır kısaca cildin daha da kötüleşmesine niçin olur. Ek olarak egzama hastaların ciltlerinin mikroplara karşı müdafa özellikleri de azalır. Normalde cildimizde bulunan mikroplar bu hastalarda enfeksiyonlara niçin olabilirler. Enfeksiyonlar da hem egzama sertliğini artırır hem de tedaviye yanıtı negatif etkisinde bırakır.”
EGZAMANIN ŞİDDETİ İKLİME GÖRE DEĞİŞİR Mİ?
Summah Williams’ın yaşadıklarının medyaya yansımasının peşinden Williams’ın da yaşamış olduğu Avustralya‘da egzamanın oldukça daha yaygın görüldüğü detayı gündeme geldi. Peki, hava koşulları ile egzama içinde iyi mi bir bağlantı var? Nacaroğlu’na bakılırsa egzama, cildin bariyer işlevini etkileyen bir durum ve genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve bağışıklık sistemi sorunları benzer biçimde birçok faktörden etkilenebilir. Bilhassa son 10 yıl içinde hastalığın sıklığında belirgin bir artış gözlenmekle beraber bu artışın çağdaş yaşam koşullarıyla ilgili olduğu sanılıyor. Son yıllarda atmosferdeki karbondioksit ve öteki sera gazlarında artış küresel ısınma ve bununla beraber iklim değişikliğine niçin oluyor. Bilhassa küresel ısınmayla beraber artan sıcaklarla egzama, alerjik nezle ve astım benzer biçimde alerjik hastalıkların görülme sıklığı tüm dünyada giderek artmış durumda.
Nacaroğlu, bilhassa sıcak bölgelerde artan nemle beraber terleme yaşandıkça cildin daha oldukça su kaybettiğini ve kurumanın arttığının altını çizdi. Egzama lezyonlarının bilhassa çocuklarda eklem yerlerinde, diz arkası ve boyun benzer biçimde vücudun tere duyarlı kısımlarında daha oldukça görüldüğünü de ekledi.
Egzamaya karşı alınabilecek önlemler ilgili Nacaroğlu şu tavsiyelerde bulunmuş oldu: “Ter ve gözyaşına bağlı egzaması olan hastalarda başlıca tedavi derinin etkin olarak nemlendirilmesi ve egzamanın alevlenmesine yol açan etkenlerin ortadan kaldırılması olarak özetlenebilir. Isı ve rutubet oranındaki ani değişikliklerden kaçınılmalı, terleme önlenmeli. Yünlü, tüylü ve naylon giyeceklerden uzak durup bolca kesimli pamuklu giysiler tercih edilmeli. Cildi tahriş eden deterjanlardan ve kimyasal maddelerden sakınılmalı, parfümlü ve renkli sabunlar kullanılmamalı. Kaşınma ve çizik oluşumunu önlemek için tırnaklar kısa kesilmeli, ufak bebeklerin ellerine eldiven geçirilmeli.”
Çocukluk dönemindeki egzama sorununa dair en dört gözle beklenen detaylardan biri de bu rahatsızlığın zaman içinde geçip geçmeyeceği. “Netice olarak alerji polikliniklerine son yıllarda giderek artan müracaat sebebi egzama, oldukça çeşitli faktörler sonucunda ortaya çıkabiliyor” diyen Prof. Dr. Hikmet Tekin, “Egzamalı evlatların yüzde 80’i adölesan dönemden (erişkinlik periyodu) ilkin iyileşir. Nadiren ileri yaşlarda hastalık devam edebilir. Bundan dolayı hastalarımızın cilt bakımına daima dikkat etmeleri ve terleme benzer biçimde tetikleyici faktörlerden uzak durmaları gerekiyor” bilgisini paylaştı.
