Ay üstünde bir uzay aracı yan yatmış durumda. İniş esnasında bir bacağı kırıldı. Şimdi de enerjisini yitirdi.

Sadece Intuitive Machines’in Odysseus ay iniş aracı iki hafta sürecek ay gecesi üstüne çöküp, donmadan ilkin uzaydan son bir gönderi ulaştırdı. Fotoğrafta ay ufkuna uzanan kraterli gri bir yüzey var. Ve eğer dikkatli bakarsanız, sol üst köşede hilal şeklini almış Dünya’yı görebilirsiniz.

Intuitive Machines, X üstünde 29 Şubat’ta paylaşmış olduğu gönderiye “Gücü tükenmeden ilkin Odysseus duruma uygun bir veda mesajı gönderdi” ifadesini ekledi.

Mesajın devamında ise şunlar yazıyordu: “22 Şubat’ta çekilen bu görseli bugün aldık. Arka planda hilal şeklindeki Dünya, insanlığın evrendeki varlığının küçük bir hatırlatıcısı.”

Ay yüzeyine iniş yapmayı başaran ilk ticari görevin sahibi olan şirket gönderisini şöyleki bitiriyordu: “İyi geceler Odie. Umarız senden yeniden haber alabiliriz.”

Odysseus hakikaten de Mart ayının ortalarında, güneş ışınları, aracın güneş panellerine düşmeye başladığında uyanabilir. Japonya uzay ajansı JAXA’nın SLIM adlı uzay aracı da ay yüzeyine tepe taklak iniş yapmıştı. Arkasından benzer bir ay gecesinin devamında uyanabildi. Doğal -150 derecelere kadar düşen sıcaklıkların kimi mühim bileşenlere zarar vermesi ihtimali de bulunuyor.

Odysseus’un inişi muhteşem olmasa da, bu vazife için 118 milyon dolar elde eden NASA, 22 Şubat’taki sıkıntılı inişi bir başarı olarak nitelendirdi. Her ne kadar “ters” bir durumda olsa da, iniş aracı NASA’nın tüm ekipmanından bilimsel veri yollayabildi. Bunlar içinde uzay hava durumu ve uzay aracından çıkan gazlar ile ayın tebeşirimsi yüzeyi arasındaki ilişki de yer alıyordu.

“Umarız senden yeniden haber alabiliriz.”

Bu vazife, NASA’nın “Ticari Ay Yükü Hizmetleri (CLPS” programının bir parçası. Bu program kapsamında seçilen firmalar NASA görevlerini Ay’a taşıyor. Bu da, Artemis görevi ile astronotları tekrar ay yüzeyine göndermek isteyen uzay ajansının üstündeki bir yükü almış oluyor.

İnsanlı bir görevin 2026 yılından ilkin olmayacağı belirtiliyor.

Ay’a fırlatılmadan ilkin, Intuitive Machines’in iniş aracı bu şekilde poz vermişti
Credit: Intuitive Machines

NASA, iniş ile ilgili yapmış olduğu açıklamada: “Bu iniş ABD’nin Apollo 17’den bu yana Ay yüzeyine ilk inişi olmasıyla birlikte, CLPS girişimimiz için de ilk. Bu girişimin hedefi ay ekonomosini genişletip, gelecekteki insanlı Artemis görevlerini desteklemek” ifadesini kullandı.

Odysseus, ay cenup kutbu civarına indi. Gelecekteki bulgu görevleri ve ay üsleri için de potansiyel bir nokta. Cenup kutbunun tamamen gölgede kalan kraterlerinde su buzu bulunmuş olduğu düşünülüyor. Bu da genişletilmiş ay görevleri için eşi olmayan bir kaynak. Ve doğal ki daha uzaklara yapılacak yolculuklar için de…


Mark Kaufman’ın haberini Erinç Eröz Türkçeleştirdi