Dört büyük mezhep imamının birincisi ve Hanefi Mezhebi’nin kurucusudur. Hicri 80 yılında Kufe’de doğmuştur. Asıl ismi Numan, babasının ismi ise Sabit’tir.
Kufe, Basra ve Mekke gibi şehirlerde ilim tahsil ederek İslâm fıkhında üstad olmuş, 40 yaşında iken hocası Hammad b. Süleyman’ın yerine geçip ders vermeye başlamıştır.
Kısa zamanda şöhreti yayılan ve yetiştirdiği talebeleriyle de adından sıkça söz ettiren büyük imam, 70 yaşlarına eriştiğinde Abbasi halifesi Mansur’un kadı olması için yaptığı teklifi kabul etmemiş, onun bütün ısrarlarına rağmen hiç bir taviz vermediği gerekçesiyle hapsedilmiş ve her gün on kırbaç vurulmak suretiyle işkenceye tabi tutulmuştur. Hapsedilişinin 15. gününde sağlığı iyice bozulan fakat buna rağmen kararından dönmeyen imam, tahliye edilerek evine gönderilmişse de hiç kimseye fetva vermemesi istenmiştir. Zaten buna da gerek kalmamış, dünyanın en büyük şahsiyederi arasına girmeyi hak eden İmam-ı Azam Ebû Hanife, Hicretin 150. yılında Bağdat’ta, şehid olarak yüce Rabbine kavuşmuştur. Cenazesine 50.000 kişinin katıldığı, bunlar arasında halife Mansur’un
da bulunduğu rivayet edilmiştir. Kabri Bağdat’tadır.
