PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER Söz konusu insan hayatı, insan canı olunca bir işlemi çok iyi bilmek, deneyimli olmak hastanın canı açısından daha güvenilir değil mi? Üstelik hekimlerin insanlarla etkileşime geçmeden önce maket, kadavralarla harcadığı mesai, “kimi zaman” yetersiz ve çoğunlukla pahalıysa… Bu nedenlerden bazı zamanlarda dijital ortamlardan, ikizlerden ve akıllı sistemlerden yararlanılabilir.
Buradan yola çıkarak uluslararası tıp sektörü uzun zamandır simülasyondan yararlanıyor. Rise Teknoloji, bu amaçla aralarında üç hekimin de bulunduğu altı kişi tarafından 2020’de kurulan bir girişim. Rise kurucularından Prof. Dr. Mehmet Kenan Kanburoğlu, girişimin amacını şöyle anlatıyor:
“Tıbbi simülasyon eğitimlerinde kullanılan maketlerin/mankenlerin genelde içi mekanik aksamlarla (motorlar, körükler vb.) doludur. Bu sistemler çok pahalı olmalarının yanı sıra belirli bir kullanımdan sonra bozulmaya ve/veya kırılmaya yatkın. Biz önerdiğimiz çözümde maketlerin/mankenlerin içini donanımla doldurmak yerine çevre birimleri (stetoskop, laringoskop, defibrilatör kaşıkları, vb.) akıllandırıp sistemi yazılımsal ağırlıklı bir hale getirdik. Bu yolla tıp alanında eğitim veren her kurumda zaten bulunan dummy (basit) mankenler bizim çözümümüzle akıllı hale geliyor. Böylece donanımsal sistemlerin dezavantajlarını ortadan kaldırıp piyasaya yazılımsal ağırlıklı, mobil ve makul fiyat bir çözüm sunuyoruz.”
HER ZAMAN HER YERDE EĞİTİM
Geleneksel tıbbi eğitim simülatörlerinde fizik bir mekân, o mekânın ve sistemlerin sürdürülebilmesi için personele ihtiyaç duyulduğunu ve eğitim verecek doktorların ve eğitim alacak öğrencilerin ilgili mekâna gitmeleri gerektiğini hatırlatan Kanburoğlu, “Bizim sistemimiz bir sırt çantasına sığacak ölçüde. Mekâna ihtiyaç duymadan her zaman ve her yerde tıbbi simülasyon eğitimlerinin verilebilmesini sağlıyoruz. Herkes deneyimli bir doktordan tedavi almak ister, ancak deneyim zamanla ve denemelerle kazanılır. Biz sistemimizle doktor adaylarının mezun olmadan gerekli ve yeterli deneyimi kazanmalarına yardımcı oluyoruz. Mezuniyet öncesi doktor adayları gerçek hastaya ilk müdahalelerini yapmadan önce adaylar tıbbi eğitim simülatörümüzü kullanarak vakaları deneyimlemekte ve böylece gerçek hastayla karşılaştıkları zaman yapma ihtimalleri olan hatalar minimize ediliyor” diyor.
VAKA VE SENARYOLAR AÇIK KAYNAK
Rise Teknoloji önder kurucusu Prof. Dr. Mehmet Kenan Kanburoğlu, tıbbi eğitim simülatörleri pazarının yaklaşık yüzde 20’sini yüksek hassasiyetli donanımlara sahip maketler üreten büyük ölçekli firmaların; büyük kısmını ise küçük ölçekli firmalar veya farklı çözümlerin oluşturduğunu ifade ediyor. Kanburoğlu, “Bizim önerdiğimiz yazılım ve donanımsal (stetoskop, laringoskop, defibrilatör kaşıkları vb.) hibrit simülasyon sistemi ve ürettiğimiz çözümü birebir karşılayan başka bir çözüm şu anda bulunmuyor. Müşterilerimizin sistemimizi kullanmasının yanı sıra sistemimizi kullanarak oluşturdukları vakaları/senaryoları birbirleriyle paylaşabilmelerine izin veriyoruz. Böylece bir kullanıcımız başka bir kullanıcımızın yazdığı vakaya/senaryoya erişip eğitimini daha hızlı ve zahmetsiz bir biçimde verebiliyor. Bu durum zaman tasarrufunun yanı sıra tecrübe paylaşımını da sağlıyor” şeklinde konuşuyor.
