Yeşilçam’ın usta sanatçılarından Kadir İnanır, geçtiğimiz pazar günü sabah saatlerinde evinde rahatsızlanarak yaşam arkadaşı Jülide Kaide’ın asla zaman kaybetmeden 112’yi araması sonucu ambulansla Sıhhat Bilimleri Üniversitesi, Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne kaldırıldı. İnanır’ın şikayetlerinin inme tablosuyla uyumlu olması sebebiyle, 112 ekibi sanatçıyı evine en yakın ’inme merkezi’ olan Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne götürdü. Ambulans hemen hemen yoldayken hastanenin acil servisi ve inme merkezi ekibi durumu hakkında bilgilendirildi ve ekip, hafta sonu olmasına karşın hızla organize olarak hastanede hazır bekledi. İstanbul’da 20’si kamu hastanelerinde olmak suretiyle toplam 32 inme merkezi bulunduğunu belirten ve bu hastalara hızla müdahale edilmesinin dirimsel ehemmiyet taşıdığını kaydeden Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Necdet Sağlam ve sanatçının tedavisini başarıyla gerçekleştiren ekipten Radyoloji Uzmanı Dr. Mustafa Demir ile Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Nevin Pazarcı, Demirören Haber Ajansı’na mühim açıklamalarda bulunmuş oldu. İnme hastalarının zaman kaybetmeden tedavi altına alınabilmesi için bu ekiplerin 112 ile 7/24 koordineli çalıştığını kaydeden uzmanlar, bundan dolayı en küçük bir inme şüphesinde geçer diye beklemek ya da kendi imkanlarıyla hastaneye ulaşmaya çalışmak yerine, asla zaman kaybetmeden 112 Acil Davet Merkezi’nin aranması icap ettiğini altını çizdi.
“İSTANBUL’DA TOPLAM 32 İNME MERKEZİ VAR”
Prof. Dr. Necdet Sağlam, Sıhhat Bakanlığı’nın 2019’da belirlediği yönerge ile belli kriterleri elde eden hastanelerde inme merkezlerinin oluşturulduğunu belirterek, “Biz, Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak bir inme merkeziyiz. İnme merkezinin standartlarını Sıhhat Bakanlığımız 2019 senesinde bir yönergeyle belirledi. 7 gün 24 saat hizmet verme üstüne kurulu bir sistem var. İstanbul’da ortalama 32 merkez var bu şekilde. Bunun 20’si kamu hastanelerinde. Bu bir koordinasyon işi. Koordinasyonda 112 ekipleri, acil tıp servisi, nöroloji kliniği, radyoloji ve beyin cerrahi branşları ile anestezi ekipleri de yer ediniyor. Kadir Bey evinde baygınlık geçirdikten sonrasında hastanemize yakın olduğundan bizim merkeze nakledildi 112 tarafınca. Oldukça talihli ki yanında eşi de varmış ve oldukca kısa bir sürede 112’yi aramış. 112 bizimle irtibata geçer geçmez daha hasta evden çıkmadan ekip burada hazırdı. İlk değerlendirmelerinden sonrasında beyni besleyen ana damarında pıhtı olduğu tespit edildi ve acil olarak girişimsel radyoloji ekibiyle işleme alındı. İlk 1,5-2 saat içinde müdahale yapıldığı için başarı göstermiş bir netice alındı” dedi.
EVDEN GETİRİLİP TEDAVİ MASASINA ALINMASI 20 DAKİKA SÜRDÜ
Radyoloji Kliniği’nden Uzm. Dr. Mustafa Demir de inmede ilk 4-6 saatin başarı göstermiş bir tedavi açısından tehlikeli sonuç olduğuna işaret ederek, “Kimi zaman 8 saate de uzatabiliyoruz bu süreyi fakat süre ne kadar uzarsa, hastanın tedaviden yarar görme ihtimali o denli düşüyor” dedi. Dr. Demir, İnanır’ın evde şikayetleri başladıktan ortalama 1 saat sonrasında 112’ye haber verilmesiyle hastaneye getirildiğini ve ambulansla hastanede tetkiklerinin yapılıp girişimsel radyoloji ekibinin tedaviye başlamasının ortalama 20 dakika sürdüğünü, evde şikayetlerinin başlamasından itibaren toplamda 1,5-2 saat sonrasında tedavisinin tamamlandığını vurgulayarak şu detayları verdi: “Bazı hastalarımız ambulansa geç haber veriyor. Bu da başarı şansını düşürüyor yada işlem başarı göstermiş olsa da sonrasında meydana gelebilecek komplikasyon riski yükseliyor. Buradaki en tehlikeli sonuç nokta, hastanın hızlıca inme merkezine getirilmesi. Burada ilkin acil hekimi tabloya karar verir, peşinden radyoloji tanısını gerçekleştirir (MR ve tomografileri çekilir vs.), sonrasında girişimsel radyoloji ekibi olarak biz hastanın tedavi durumuna gore devreye gireriz ve süratli şekilde hastayı anjiyoya alırız. Kapalı bir halde anjiyo eşliğinde tıkalı beyin damarını bulup kimi zaman kateter ile kimi zaman de stent dediğimiz cihazlarla pıhtıyı dışarı alırız. Tıkalı damarı açarak hastayı tedavi ederiz. Tüm inme merkezleri 112 ile koordineli çalışır. 112 de o anda en yakın ve en uygun yerle irtibatlı şekilde hastayı nakleder. 112 ulaşmadan önce de hastanedeki ekiplerin hastadan ne olursa olsun haberi olur, hasta getirilmiş olduğu an tüm ekip toplanıp dakikalar içinde tüm müdahale tamamlanır.”
“GÖZDEN KAÇAN BELİRTİLER HASTANEYE GİDİŞİ GECİKTİRİYOR”
Nöroloji Kliniği Eğitim Sorumlusu Doç. Dr. Nevin Pazarcı ise bir tek tek taraflı güç kaybının inme emaresi olarak algılanmaması icap ettiğini söyleyerek mühim uyarılarda bulunmuş oldu: “İnme, klinik bir tablo. Bu klinik tabloya neden olan şeyse ya beyin damarlarındaki bir embolinin, şu demek oluyor ki pıhtının yol açmış olduğu tıkanma sonucu oluşan, beynin kanlanmasının bozulması; ya da kimi zaman kanama ile ortaya çıkabilen bir durum. Şuur değişikliği, bir yanda güçsüzlük, uyuşukluk, kimi zaman nöbetlerle beraber de bizlere gelebiliyor hastalar. Konuşma bozukluğu, anlama bozukluğu, görmenin ani olarak tek taraflı kaybolması şeklinde ortaya çıkabiliyor emareler. Oldukça çeşitli semptomları olduğundan ve hastalarımız da kimi zaman bir tek tek taraflı güçsüzlük durumunu inme olarak kabul edip öteki semptomları gözden kaçırabiliyor ve hastaneye gidişler gecikebiliyor. İlk 6 saat bizim için oldukca kıymetli. Bu 6 saatin de bilhassa ilk 3 saati. Bundan dolayı ne kadar erken müdahale edersek o denli fazla dokuyu tekrardan kanlandırıp kurtarabilme şansımız oluyor. Süre geçtikçe hem bu kurtarma işlemi bu kadar garantili bir halde ortaya çıkmayabiliyor, hem de gecikmeden kaynaklı bazı komplikasyonları daha sık görebiliyoruz. İnmeye akut dönemde müdahalenin yapılabilmesi için hastanın bu şekilde bir merkeze götürülmesi oldukca mühim. Bunun için de ne olursa olsun 112’den destek almak gerekiyor. Kendi başımıza çıktığımızda, hangi hastanede inme merkezi var, onu bilemeyebiliriz. Fakat 112 merkezleri hastanelerin acilleriyle daha hasta yoldayken iletişime geçmiş olduğu için, vakit kaybı önleniyor.”
“SOĞUK SUYA SOKMANIN BİR FAYDASI YOK”
Doç. Dr. Pazarcı, inme şüphesinde meydana getirilen en büyük hatanın hastaya evde müdahale edilmeye çalışılması yada geçmesinin beklenmesi bulunduğunu belirtti ve sözlerini şöyleki noktaladı: “Hastada bazı şikayetler ortaya çıkıyor ve planlanıyor geçer diye. Düşündük, getirmedik diyenler oluyor mesela. Düşündük dedikleri vakit içinde hasta, müdahale edilebilecek zamanı kaçırmış oluyor. İkincisi de inmeyi durdurmak için hastanın soğuk suya tutulması ya da açık havaya çıkartılması, bir şeyler yedirilmeye emek harcaması benzer biçimde, vakası daha da kötüleştirecek ya da hiçbir faydası olmayacak bazı müdahalelerin yapılması. Yapılacak en doğru şey hastanın havayolunu güvenceye alıp rahat nefes almasını sağlamak ve derhal 112’ye haber verip en yakın inme merkezine götürülmesini sağlanmak. Kimi zaman pıhtı kendiliğinden dağılabiliyor. Hastalar oldukca fena bir durumda ve arkadan bir miktar toparlayınca o kendiliğinden dağılma periyodu içinde aslına bakarsanız geçecek olan tablolar, yurttaşlarımız tarafınca ’Soğuk suya tuttuk geçti’ şeklinde algılanıyor. Oysa bu vakit zarfında tedavi süresini oldukca geçirmiş olarak hastalar bizlere ulaşmış oluyor maalesef.”
